Xá lợi là một trong những hiện tượng kỳ bí chưa có lời giải của Phật giáo. Đến nay các nhà khoa học vẫn tranh luận về nguyên nhân hình thành xá lợi và chưa có luận điểm nào tỏ ra thuyết phục tuyệt đối.
Vậy xá lợi là gì? Vì sao trăm người tu hành thì có rất ít người thu được xá lợi? Bài viết này của Tượng Phật Đá Cao Trang sẽ cung cấp thông tin giải đáp những câu hỏi này.
Xá lị, xá lợi là gì?
Xá lị hay xá lợi là thuật ngữ chỉ những hạt nhỏ giống như ngọc trai hay pha lê, hình thành sau khi hỏa táng nhục thân của một vị cao tăng Phật giáo. Đại Bát Niết Bàn kinh có chép, xá lợi của Đức Phật Thích Ca được gọi là dhātu.
Bởi vì xá lợi chỉ được tìm thấy khi hỏa táng một người tu hành đắc đạo – những người đã chứng đắc Niết bàn, vượt ra khỏi vòng luân hồi, sinh tử – nên báu vật này được lưu giữ để phụng thờ với mục đích mang lại niềm phước lành và ân sủng trong tâm trí và kinh nghiệm của những người có liên quan đến nó.
Theo truyền thống Phật giáo Himalaya hay Phật giáo Tây Tạng, các hạt xá lị có khả năng đuổi các thế lực, nguồn năng lượng tà ác.
Ý nghĩa tên gọi xá lợi
Xá lợi (hay xá lị) là một danh từ từ tiếng Phạn gọi là Sàrìrikadhàtu.
Thông thường, khi nhắc đến xá lợi, mọi người thường nghĩ ngay đến xá lợi của Phật Thích Ca. Theo một số kinh sách nhà Phật, sau khi Đức Phật qua đời, di thể ngài được hoả táng. Khi nhục thân hóa thành tro cốt, người ta thu được rất nhiều hạt nhỏ, cứng, sáng lấp lánh như ngọc. Các hạt này sau đó được chứa trong 8 hộc và 4 vỏ. Chúng được gợi là xá lợi.
Ngoài các hạt xá lợi kết tinh sau hỏa thiêu thân xác, các vật phẩm của Đức Phật như áo, chén, bình bát… đều được gọi là xá lợi. Ở Miến Điện (Myanmar), tóc và móng tay của Đức Phật được cắt trong thời gian Ngài còn sống cũng được coi là xá lợi và được Phật tử tại đây thờ cúng. Ngoài ra, trong kinh tạng Pali còn có ghi chép về xá lợi xương, răng hay ngọc xá lị.
Ngoài Đức Thế Tôn, xá lợi còn được tìm thấy khi hỏa táng (nghi lễ trà tỳ) nhục thân của vị cao tăng đắc đạo. Đơn cử, tại Đài Loan, khi pháp sư Quang Âm viên tịch năm 1975 đã để lại hơn 1.000 viên xá lị màu nâu sáng rực rỡ, với viên lớn nhất có đường kính lên đến 4 cm và hơn 30 viên có đường kính 3 cm.
Hay tại Singapore, pháp sư Hồng Thuyên sau khi viên tịch năm 1990 đã để lại 450 viên ngọc xá lị có màu sắc đa dạng như hồng, trắng, bạc, vàng, nâu, đen… Có những viên còn lấp lánh như đá hoa cương.
Nguồn năng lượng trong hạt xá lợi
Chỉ được tìm thấy trên di thể đã hỏa thiêu của cao tăng đắc đạo và Đức Phật nên người ta tin rằng xá lợi được cho rằng có thể tỏa ra nguồn năng lượng thiện lành vô cùng lớn. Năng lượng này mang lại những cảm ứng thiện lành, tích cực, bình an cho những ai có cơ duyên chiêm bái.
Nisha J. Manek là tiến sĩ y khoa tại Mỹ – một người không theo đạo Phật. Bà cho biết rong một lần tham quan xá lợi Phật giáo ở chùa Gyuto tại Minneapolis, bà đã cảm nhận được nguồn năng lượng to lớn ẩn tàng trong những hạt xá lợi nhỏ xíu tại đây.
Theo lời kể của bà, ngay khi bước chân vào ngôi chùa có thờ xá lợi Phật, bà lập tức cảm ứng một tráng thái nhận thức vô cùng mãnh liệt. Trạng thái này giống như đang được diện kiến Đức Phật vậy – vô cùng an lạc. Dù không thể diễn đạt bằng ngôn ngữ, bà cảm thấy trong lòng bình an, tĩnh lặng và hạnh phúc một cách kỳ lạ.
“Tâm trí tôi trở nên yên tĩnh hơn. Tôi cảm thấy một nguồn năng lượng tinh tế rất rõ ràng tỏa ra từ di vật này hướng đến trung tâm trái tim tôi. Không có thứ gì tương tự như vậy trong các trải nghiệm thông thường”, vị nữ tiến sĩ y khoa chia sẻ.
Các loại xá lợi được ghi nhận đến hiện tại
Tính đến hiện tại, trên thế giới chỉ ghi nhận 2 loại xá lợi gồm:
Xá lợi Phật
Xá lợi Phật được hình thành sau khi thi thể của Đức Phật được lễ trà tỳ. Xá lị Phật có một ánh sáng rực rỡ và mạnh mẽ, chúng cứng như kim cương và không thể bị phá vỡ.
Những người đặc biệt có duyên sẽ nhìn thấy xá lị với các màu sắc đặc biệt, kích thước khác nhau. Tuy nhiên, cũng có những người suốt đời không có may mắn được chiêm bái xá lị Phật.
Có thể bạn quan tâm Đức Năng Thắng Số Có Thật Tồn Tại
Xá lị của người tu hành
Đây là những hạt xá lị được hình thành sau lễ trà tỳ của các chư Tăng có đạo hạnh rất cao. Tùy thuộc vào cảnh giới tu hành của mỗi vị mà chúng có hình dáng, màu sắc và kích thước khác nhau.
Ví dụ, hạt xá lợi của Tổ Ấn Quang có nhiều màu sắc trong khi xá lợi của Bồ Tát Thích Quảng Đức có màu nâu tương tự trái tim không hư hại, còn xá lợi
Giả thuyết về nguyên nhân kết tinh hạt xá lợi
Đến nay, nguyên nhân hình thành xá lợi vẫn là bí ẩn giới khoa học chưa thể tìm ra lời giải chính xác. Nhiều giả thuyết được đưa ra nhưng không giả thuyết nào nhận được công nhận của số đông.
- Giả thuyết 1: Các khoa học gia cho rằng xá lợi hình thành bởi các nhà sư ăn chay trong thời gian dài, tiêu thụ lượng lớn chất xơ và chất khoáng. Quá trình tiêu hóa và hấp thu tạo ra muối phosphate và carbonate. Các tinh thể muối này sẽ tích tụ dần trong cơ thể và sau cùng biến thành xá lợi. Giả thuyết này vấp phải một “lỗ hổng” lớn vì hầu hết các nhà sư đều ăn chay nhưng chỉ hiếm hoi vị có hình thành xá lợi. Mặt khác, có những cao tăng không ăn chay mà vẫn có xá lợi.
- Giả thuyết 2: Giả thuyết này cho rằng xá lợi là bệnh lý gần giống với sỏi thận, sỏi mật. Song cách lý giải này hoàn toàn vô lý vì sỏi thận, sỏi mật hình thú xấu xí, thô kệch chứ không được hình dạng và màu sắc tuyệt đẹp giống xá lợi. Ngoài ra, không phải ai cũng bị sỏi thận hay sỏi mật cũng có xá lợi, và nhiều cao tăng có xá lợi nhưng không mắc các chứng bệnh trên.
- Giả thuyết 3: Khoa học gia cho rằng xá lợi có thể hình thành khi hỏa táng thi thể ở một điều kiện nhiệt độ thích hợp. Tại đó, quá trình tinh thể hóa xương sẽ diễn ra tạo thành các hạt tinh thể đa hình dạng như hình cầu, lục giác, hạt nhỏ…
- Giả thuyết 4: Giả thuyết cho rằng xá lợi được hình thành thông qua quá trình tôi luyện chân khí trong thiền định. Theo đó, khi hành thiền đạt cảnh giới cao cho phép người tu hành dẫn dắt chân khí di chuyển một cách đều đặn và luân chuyển khắp cơ thể, từ đó tạo ra xá lợi. Do đó, không chỉ các cao tăng mà những người bình thường cũng có thể đạt được xá lợi thông qua thiền định. Giả thuyết này được giới tu hành chấp nhận hơn là các khoa học gia.
Theo Phật giáo, các hạt xá lợi là kết quả của quá trình tu luyện, là sản phẩm của sự tu dưỡng đạo đức. Nó chỉ xuất hiện ở những người có lòng đại từ và đại bi, luôn hành động thiện lành.
Giải đáp của khoa học về sự hình thành xá lợi
Theo tiến sĩ Max Planck – cha đẻ của thuyết lượng tử – hạt tinh thể được hình thành với lý do rằng không có vật chất nào tồn tại trên thế giới và các vật chất được cấu tạo từ các lượng tử sẽ liên tục rung động. Mối liên hệ giữa năng lượng và vật chất cũng được chỉ ra, cho thấy khả năng hoán đổi giữa chúng.
Trong cuốn sách “Những bàn tay ánh sáng”, tiến sĩ Barbara Ann Brenna đề cập rằng vật chất chỉ là nguồn năng lượng chuyển động chậm hoặc kết tinh lại, và cơ thể con người cũng là một nguồn năng lượng.
Từ những lời giải thích này, ta hiểu rằng con người có thể hấp thụ năng lượng từ vũ trụ, đặc biệt là những vị cao tăng và người tu hành. Tu luyện thực sự yêu cầu con người quay về chân tâm và đồng hoá với đặc tính của vũ trụ. Khi đạt được một mức năng lượng nhất định, năng lượng đó sẽ thay đổi tế bào trong cơ thể và biến chúng thành vật chất năng lượng cao tần – những hạt xá lợi.
Những trường hợp hình thành xá lợi có thật
Trường hợp hình thành xá lợi trên thế giới
Trên thế giới có khá nhiều trường hợp ghi nhận hình thành hạt xá lị.
Trường hợp nổi tiếng nhất chính là Đức Phật Thích Ca. Sau khi ngài nhập Niết bàn, thi thể ngài được đồ đệ hỏa táng. Sau khi ngọn lửa tàn, trong tro đã được phát hiện nhiều tinh thể trong suốt, có hình dạng và kích thước khác nhau, vô cùng cứng cáp và tỏa sáng muôn màu, giống như những viên ngọc quý. Tổng cộng có 84.000 viên tinh thể, được chứa trong 8 hộc và 4 đấu.
Xá lợi Phật từng được cho chỉ có trong truyền thuyết. Tuy nhiên, quan điểm này bị lật đổ vào năm 1898 khi William Claxton Peppé – nhà khảo cổ người Pháp – tìm thấy một hộp đá lớn bên dưới một di khảo tại vùng Pīprāvā gần Lumbini (Lâm Tỳ Ni) ở phía nam Nepal. Bên trong hộp có hai chiếc bình đá chứa xá lợi.
Bình đá nhỏ có hình dạng hình cầu và chia thành hai phần thượng và hạ. Trên phần tay cầm có khắc niên đại của vua A Dục với nội dung: “Đây là xá lợi của Đức Phật. Xá lợi này được phụng thờ bởi bộ tộc Thích Ca và nước Xá Vệ”.
Chiếc bình này đã chứng minh nội dung trong kinh Trường A Hàm và được rải rác trong các bộ kinh khác về việc chia xá lợi của Phật Thích Ca thành 8 phần cho 8 quốc gia cổ đại Ấn Độ sau khi ngài nhập Niết bàn hoàn toàn.
Các hạt xá lợi Phật thường được đặt trong chén thủy tinh trên bàn thờ trong các chùa, đặt trong tượng Phật, hoặc đặt trên đỉnh tháp chùa.
Theo truyền thuyết, tượng phật vàng ở thủ đô Bangkok, Thái Lan, có đến 7 hạt xá lị.
Trường hợp hình thành xá lợi tại Việt Nam
Tại Việt Nam, ngọc xá lợi của Đức Phật Thích Ca được Đại đức Narada Mahathera, tọa chủ chùa Vajirarama ở Sri Lanka tặng năm 1953 và được thờ tại Chùa Xá Lợi.(số 89 Bà Huyện Thanh Quan, TP.HCM)
Trên núi Yên Tử, trong vườn tháp Huệ Quang, có một ngọn tháp đá tổ 9 tầng, là nơi thờ phụng xá lợi Phật hoàng Trần Nhân Tông – người sáng lậ pThiền phái Trúc Lâm Yên Tử. Ngoài ra, tại khu du lịch Đại Nam ở tỉnh Bình Dương, Việt Nam, cũng có 2 hạt xá lợi được tôn vinh và thờ phụng trong khu chánh điện.
>>> Xem thêm Chú Vãng Sanh Tiếng Việt Tiếng Phạn Đầy Đủ
Cách thờ xá lợi tại nhà
Thờ xá lợi tại nhà không phổ biến bằng thờ tượng Phật. Việc thờ đòi hỏi đức tin lớn vào chánh pháp.
Đối với những Phật tử tin tưởng và tôn thờ xá lợi Phật, điều này giúp họ có cơ hội tiến bộ và đạt được thành tựu trong cuộc sống tu hành. Tôn thờ xá lợi tương tự như tôn thờ Phật, không chỉ tăng cường trên con đường tu luyện mà còn nhận được nhiều phước báu vô cùng quý giá.
Tóm lại, cách thờ xá lợi tại nhà phụ thuộc vào khối lượng công đức mỗi người. Theo truyền thống, ngọc xá lợi Phật có khả năng biến đổi đặc biệt: từ lớn thành nhỏ, từ ít thành nhiều, từ đục thành trong. Đặc biệt, nó có thể tỏa sáng rực rỡ.
Điều quan trọng nhất khi thờ xá lợi tại nhà là lòng thành tâm và sự tôn kính từ mỗi người.
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
TƯỢNG PHẬT ĐÁ CAO TRANG
Address: 155 Văn Tân – P. Hòa Hải – Q Ngũ Hành Sơn
Phone: 0983 969 199 – 0989.006.833
Email: admin@tuongphatda.vn
Website: www.tuongphatda.vn