Là một trong sáu vị Bồ tát quan trọng theo quan niệm Phật giáo Đại thừa, ắt hẳn vai trò của Địa Tạng Vương Bồ Tát là vô cùng to lớn.
Vậy ngài Địa Tạng là ai? Ngài có vai trò và ý nghĩa gì trong vũ trụ quan Phật giáo? Thờ cúng ngài như thế nào là đúng cách? Những thông tin này sẽ được Tượng Phật Đá Cao Trang nêu trong bài viết sau đây.
Địa Tạng Vương Bồ Tát là ai?
Như đã đề cập trong phần mở đầu, Địa Tạng Vương Bồ Tát là một trong sáu vị bồ tát quan trọng của Phật giáo Đại thừa, còn gọi là Lục đại Bồ tát.
Ngoài ngài Địa Tạng – vị Bồ tát chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài viết này – danh sách Lục đại Bồ tát còn có những vị Bồ tát quen thuộc như: Quan Thế Âm Bồ Tát, Đại Thế Chí Bồ Tát, Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát, Phổ Hiền Bồ Tát và Di Lặc Bồ Tát.
Bạn có biết: Ngoài các vị Bồ tát quen thuộc, Phật giáo còn có nhiều vị Bồ tát khác mà chúng ta không biết đến. Danh sách các ngài được đề cập trong bài viết “Tượng Địa Tạng Vương bằng đá sa thạch“. Nếu có thời gian, mời bạn đọc tham khảo.
Quay trở lại việc tìm hiểu ngài Địa Tạng Vương Bồ Tát là ai. Theo nhiều kinh điển Phật giáo, ngài Địa Tạng được biết đến bởi lời nguyện cứu độ tất cả chúng sinh trong lục đạo luân hồi vào thời kỳ sau khi Phật Thích Ca Mâu Ni nhập Niết bàn cho đến khi Bồ Tát Di Lặc hạ sinh.
Lời nguyện của ngài là: “Địa ngục vị không, thệ bất thành Phật, chúng sinh độ tận, phương chứng Bồ Đề”. Có nghĩa là: Nếu địa ngục chưa trống rỗng thì nguyện không thành Phật. Bởi lời nguyện này, ngài Địa Tạng được xem như là vị Bồ tát của chúng sinh dưới địa ngục hay là giáo chủ của cõi U Minh (U Minh Giáo chủ).
Có thể bạn quan tâm Mua tượng Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát ở đâu?
Thân thế của Địa Tạng Vương Bồ Tát
Về thân thế của ngài Địa Tạng Vương Bồ Tát, có hai phiên bản được truyền tụng:
Phiên bản thứ nhất:
Phiên bản này cho rằng Địa Tạng Vương Bồ Tát chính là tôn giả Mục Kiền Liên – một trong 10 đại đệ tử của Đức Phật Thích Ca. Theo đó, ngài là con trai của bà Thanh Đề. Ngài xuống địa ngục cứu mẹ và được Phật Thích Ca nhận làm đệ tử. Ngài cầu xin Phật cho phép ngài xuống địa ngục cứu độ chúng sinh.
Theo kinh Mục Kiền Liên, khi còn sống, bà Thanh Đề là một người phụ nữ rất ác độc, hay ăn uống vô độ, không tu thiện, không kính trọng Phật pháp. Khi bà qua đời, bà bị đày xuống 18 tầng địa ngục, chịu đủ mọi hình phạt khủng khiếp.
Con trai của bà là Mục Kiền Liên – một vị Tỳ kheo có công đức cao, được Phật Thích Ca thu nhận làm đồ đệ.
Ngài có năng lực thần thông, có thể biến hóa nhiều hình thái, đi khắp ba cõi. Ngài muốn tìm mẹ mình để cúng dường, nhưng không thấy ở đâu. Ngài liền thiền định niệm Phật, xin Phật chỉ cho Ngài biết nơi mẹ ở. Phật Thích Ca đã hiện ra và nói cho ngài biết rằng mẹ Ngài đang ở địa ngục, chịu nhiều đau khổ. Ngài xin Phật cho phép ngài xuống địa ngục để cứu mẹ. Phật Thích Ca đã ban cho Ngài một bát cơm vàng để ngài mang xuống địa ngục.
Khi xuống địa ngục, chứng kiến cảnh mẹ mình đang bị những con quỷ tra tấn dã man, ngài đã biến hóa thành một vị quan lớn, ra lệnh cho các con quỷ dừng lại và thả mẹ ngài ra. Sau đó, ngài đưa bát cơm vàng cho mẹ ăn nhưng bà không thể ăn được vì lửa địa ngục đã làm cháy hết cơm trong bát – đây là quả báo bà Thanh Đề phải trả do những việc ác đã phạm khi còn sống.
Vì muốn cứu mẹ, ngài thỉnh cầu sự giúp đỡ của Phật Thích Ca giúp đỡ. Đức Thế Tôn cho biết nghiệp chướng của bà Thanh Đề quá nặng, không thể giải thoát chỉ bằng một bát cơm vàng. Cách duy nhất để cứu mẹ là vào ngày rằm tháng 7, ngài cần thiết lễ Vu Lan Bồn để cúng dường Tam Bảo. Nếu làm như vậy, bà Thanh Đề sẽ được giải thoát khổ đau và được sanh vào cõi thiện.
Ngài đã làm theo lời Phật dạy và cuối cùng mẹ Ngài cũng được giải thoát. Từ đó, ngày rằm tháng 7 được gọi là Vu Lan hay Xá Tội Vong Nhân – ngày để con cái cúng dường tổ tiên và cha mẹ. Cũng từ đó, tôn giả Mục Kiền Liên được Phật Thích-ca truyền dạy kinh Địa Tạng Vương Bồ Tát và ban cho Ngài danh hiệu Địa Tạng Vương Bồ Tát. Ngài đã cầu xin Phật cho phép Ngài xuống địa ngục cứu độ chúng sinh, bao giờ địa ngục hết chúng sinh lầm than mới thành Phật.
Phiên bản thứ hai:
Ở phiên bản này, ngài Địa Tạng được cho là hoàng tử Kim Kiều Giác xứ Tân La (nay thuộc Nam Hàn). Ngài xuất gia vào năm 24 tuổi, dẫn theo một con chó trắng tên là Thiện Thính, đi khắp chốn tìm nơi thanh tịnh để tu. Ngài viên tịch ở tuổi 99, nhưng nhục thân vẫn nguyên vẹn 3 năm sau đó. Các đệ tử của Ngài đã đem nhục thân ngài đến bảo tháp trên ngọn Thần Quang Lãnh để thờ cúng.
Cụ thể, theo kinh Địa Tạng Vương Bồ Tát Hành Trạng Kinh, hoàng tử Kim Kiều Giác là người tài đức vẹn toàn. Ngài không ham xa hoa và quyền lực của hoàng tộc mà chỉ thích đọc sách Thánh hiền và tìm hiểu về Phật pháp.
Năm 24 tuổi, hoàng tử quyết định xuất gia tu hành. Bạn đồng hành cùng ngài trên con đường cầu đạo là một chú chó trắng tên Thiện Thính. Ngài và Thiện Thính đã đi khắp nơi để tìm chốn thanh tịnh ngồi thiền. Cuối cùng, ngài dừng chân ở núi Cửu Hoa và ở đó suốt 75 năm.
Trong thời gian tu hành, ngài đã thấu tỏ khổ đau của chúng sinh trong lục đạo luân hồi, đặc biệt là chúng sinh ở địa ngục. Do đó, ngài phát nguyện cứu độ chúng sinh thoát khỏi địa ngục và sanh vào cõi thiện.
Ngài dùng tích trượng để mở cửa địa ngục, dùng ngọc Như Ý để chiếu sáng cho chúng sinh, dùng lời Phật dạy để khai ngộ cho chúng sinh. Ngài còn dùng thần thông biến hóa thành nhiều hình thái khác nhau để phù hợp với từng loại chúng sinh, giúp họ vượt qua những ác nghiệp và si mê.
Năm 99 tuổi, ngài Kim Kiều Giác viên tịch. Đến tận 3 năm sau mà không bị hủy hoại, các đệ tử của ngài đã đem nhục thân ngài đến bảo tháp trên ngọn Thần Quang Lãnh để thờ cúng. Họ còn xây dựng một ngôi chùa lớn gần đó để tụng kinh niệm Phật và cầu nguyện cho Địa Tạng Vương Bồ Tát. Ngôi chùa này được gọi là chùa Địa Tạng Vương Bồ Tát.
Hình tượng và linh thú của ngài Địa Tạng
Ngài Địa Tạng Vương Bồ Tát thường được mô tả là một Tỳ kheo trọc đầu (hay vị hòa thượng) với vầng hào quang tỏa sáng rực rỡ. Một tay ngài cầm tích trượng để mở cửa địa ngục và đánh tan mọi sự đau khổ, tay kia cầm ngọc Như Ý tượng trưng cho ánh sáng xua tan bóng đêm của sự vô minh.
Bên cạnh đó, ngài Địa Tạng còn được khắc họa trong hình ảnh cưỡi trên linh thú Đế Thính (hay Thiện Thính). Linh thú này có hình dáng như con kỳ lân có một sừng, một số khắc họa linh khuyển Đế Thính này trông như một con sư tử tuyết Tây Tạng màu lam trông giống như một con chó ngao Tây Tạng (ngao Tạng).
Ý nghĩa của việc thờ cúng Địa Tạng Vương Bồ Tát
Việc thờ cúng Địa Tạng Vương Bồ Tát có nhiều ý nghĩa sâu sắc, không chỉ cho bản thân người thờ cúng mà còn cho gia đình và xã hội. Sau đây là một số ý nghĩa chính:
Biểu hiện lòng hiếu thảo và tri ân với tổ tiên, cha mẹ và người đã khuất:
Theo quan niệm luân hồi trong Phật giáo, khi một người qua đời, linh hồn rời khỏi nhục thân để tiến vào lục đạo luân hồi gồm: Cõi trời, atula, người, ngạ quỷ, súc sinh và địa ngục.
Nếu khi còn sống tích nhiều công đức và thiện nghiệp sẽ được tái sinh vào cõi trời hoặc cõi người. Còn nếu phạm nhiều tội lỗi và ác nghiệp khi còn sống sẽ phải sanh vào cõi ngạ quỷ, súc sinh, địa ngục.
Trong các đạo này, địa ngục là nơi khổ nhất, vì chúng sinh ở đó phải chịu những hình phạt kinh khủng không biết bao giờ mới kết thúc, cũng không có điều kiện để tu tập chánh pháp.
Thờ cúng Địa Tạng Vương Bồ Tát là cách thỉnh cầu xin ngài giúp đỡ cho tổ tiên, cha mẹ và người đã khuất nếu họ đang lưu lạc ở cõi địa ngục, xin ngài giải thoát họ khỏi khổ đau và tái sanh vào cõi thiện. Nếu họ đang ở các đạo khác, hãy ban cho họ an lạc và tiến bộ trên con đường tu tập.
Thỉnh cầu sự che chở và hộ trì bình an
Trong cuộc sống, chúng ta sẽ gặp khó khăn, thử thách do những nguyên nhân bên ngoài hoặc do những nghiệp chướng đời trước. Nếu không hóa giải, chúng sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng, mang lại cho chúng ta những mất mát, đau khổ, bệnh tật, hay thậm chí là sanh vào địa ngục sau khi qua đời.
Thờ cúng Địa Tạng Vương Bồ Tát là cách chúng ta thỉnh cầu ngài che chở và hộ trì cho chúng ta và gia đình vượt qua đau khổ, tránh tai ương, giải trừ những nghiệp chướng và tội lỗi, giữ gìn sức khỏe.
Học tập tinh thần từ bi và đại nguyện của Địa Tạng Vương Bồ Tát:
Địa Tạng Vương Bồ Tát có lòng từ bi vô lượng. Ngài phát nguyện không thành Phật nếu chưa cứu độ hết chúng sinh dưới địa ngục. Cho nên, thờ cúng Địa Tạng Vương Bồ Tát là cách chúng ta hãy học tập tinh thần từ bi và đại nguyện cao đẹp của ngài, qua đó giúp chúng ta mở rộng tâm hồn, không chỉ quan tâm đến bản thân mà còn quan tâm đến những người xung quanh.
Góp phần duy trì và phát huy chánh pháp:
Khi thờ cúng Địa Tạng Vương Bồ Tát, chúng ta góp phần duy trì và phát huy truyền thống Phật giáo Đại thừa nói riêng, Phật pháp nói chung, góp công cứu độ chúng sinh, hướng đến những giá trị tốt đẹp.
Cách thờ cúng Địa Tạng Vương Bồ Tát
Để thờ cúng tượng địa tạng bằng đá, chúng ta cần làm theo những bước sau đây:
- Chuẩn bị một bàn thờ sạch sẽ, thoáng mát, có ánh sáng tốt. Trên bàn thờ có tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát, một bình hoa tươi, một đèn hoặc nến, một lọ nước, một bát trái cây hoặc kẹo.
- Chuẩn bị một cuốn kinh Địa Tạng Vương Bồ Tát hoặc một tờ giấy ghi thần chú của Ngài: “Nam Mô Đại Từ Đại Bi Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát”.
- Thắp hương, đèn hoặc nến, cúi lạy ba lần trước bàn thờ, niệm danh hiệu ngài và xin ngài xuất hiện để tiếp nhận lễ vật cúng dường.
- Đọc kinh hoặc niệm thần chú của ngài, suy ngẫm về công đức và lời nguyện của Ngài, cầu xin Ngài ban phước cho bản thân và gia đình, giải thoát khổ đau cho chúng sinh.
- Cảm tạ Ngài đã xuất hiện và tiếp nhận lễ vật, cúi lạy ba lần trước khi kết thúc buổi thờ cúng.
Thắc mắc: Địa Tạng Bồ Tát có phải Đường Tam Tạng?
Một số người nhầm lẫn Địa Tạng Vương Bồ Tát là Đường Tam Tạng vì hình tượng của 2 vị khá giống nhau. Thực tế đây là 2 vị hoàn toàn khác nhau cả về xuất thân lẫn hạnh nguyện.
Kết luận
Địa Tạng Vương Bồ Tát là một vị Bồ tát có lòng từ bi vô biên và đại nguyện cao cả cứu giúp mọi chúng sinh dưới địa ngục và hộ mệnh cho trẻ em. Việc thờ cúng Ngài chứa ý nghĩa tốt lành cho cá nhân và gia đình. Chúng ta hãy học tập tinh thần từ bi và đại nguyện của ngài Địa Tạng để tu tập cho chính mình và cứu độ cho chúng sinh. Tượng Phật Đá Cao Trang chúc bạn đọc luôn được bình an!
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
TƯỢNG PHẬT ĐÁ CAO TRANG
Address: 155 Văn Tân – P. Hòa Hải – Q Ngũ Hành Sơn
Phone: 0983 969 199 – 0989.006.833
Email: admin@tuongphatda.vn
Website: www.tuongphatda.vn
