Đèn đá (SP018)

Đèn đá được chia làm 4 phần: đế, thân, cửa và chóp che đèn (có thể tách ra từng phần, rồi lại lắp khi di chuyển). Các mộng đá ăn khớp với nhau, không cần chất kết dính mà vẫn vững chắc.

• Chóp đèn đá là một khối đá xanh được những nghệ nhân xưa tạo tác vuông bốn góc, hình mui luyện, dẫn lên chóp nhọn như búp sen. Mỗi cạnh vuông 60 cm, bề dày 40 cm, bốn mặt như nhau. Mỗi cạnh đều chạm hoa lá cách điệu uyển chuyển, thanh thoát.
• Cửa đèn đá gồm bốn tấm đá dựng, từng cặp đối với nhau. Hai tấm chính dựng hai bên rất chắc chắn, nối thân và chóp đèn.
• Thân đèn đá là một khối đá nguyên, trắng đục, phần trên to ra theo bốn cạnh để đỡ phần cửa đèn, phần dưới phình ra khớp với đế đèn. Bốn mặt của thân đèn đều đục chìm và khắc chữ Hán Nôm và trang trí hoa văn chạm xung quanh rất tinh xảo. Mặt trước thân đèn chạm hình rồng quấn: biểu tượng của thần quyền và nguồn gốc của tổ tiên. Nổi bật bốn chữ: “Phúc – Lộc – Nhật – Đông”, ý là hàng ngày như mặt trời phía đông toả sáng đem lại phúc lộc cho mọi người. Mặt sau thân đèn tạo hình chim phượng hoàng là một linh vật quý, đẹp cũng là tên quê hương Đan Phượng. “Tạo – Tác – Thiên – Đài”, bốn chữ đề như ý tưởng cổ nhân tạo dựng.
• Đế đèn đá là khối đá hình vuông có hoa văn viền xung quanh và mộng đá giữ thân đèn chắc chắn. Cả bốn mặt trên thân đèn đều khắc những bài minh, ghi công đức những người góp công xây dựng chùa Hưng Khánh và tạo dựng cây đèn.

Qua gần ba thế kỷ tồn tại, cây đèn đá vẫn còn nguyên vẹn. Sự trường tồn của nó cùng với những nét chạm khắc tinh xảo của các nghệ nhân như một trong những biểu tượng quý giá về văn hoá và điêu khắc Việt Nam thế kỷ 18.